Open menu

MLAD Mediateca Ladina

Piattaforma per la diffusione della lingua ladina

Istitut Cultural Ladin Scola Ladina de Fascia Regione Autonoma Trentino-Alto Adige/Südtirol
homepage » Strumenc » Storia 4 - Ejercizies » Ej. 1-3 » Ej. 3 Sui Pigui

Storia 4 - Ejercizies

Ej. 3 Sui Pigui

Co viveel pa l’om tel Temp del fer?
L’era stabol
L’era raiser percheche l jìa a ciacia
L se tramudèa demò d’invern
 
   
Olà él pa stat troà resć del Temp del fer te Fascia?
Apede la Veisc a Poza
Su la mont de Contrin
Sui Pigui soravìa Mazin
Che él pa stat troà sui Pigui?
Resć de n ciaslir
N insediament del Paleolitich
N vilaje arbandonà
Co erel pa fat n ciaslir?
Da na itena de sasc e de legn
Da n grop de cèses enseveà ite
Da na sief fata de sasc e de pèi
De zenza olà erel pa fat sù n ciaslir?
Su n col
Te mez a n pra a soladif
Enlongia n ruf
 
   
Che él pa n ciaslir?
N insediament del Paleolitich
N vilaje olache stajea i prumes omegn te Fascia
N veie ciastel
Perché erel pa serà ite da na sief l ciaslir?
Per fèr più bel e piajegol l ciaslir
Per se parèr da la besties salvères
Per segnèr l termen del ciaslir
A che vegnìel pa durà l cian?
Per la cèrn
Per vardèr via l ciaslir e per jir a la ciacia
Per l lat e la lèna
Che fajeel pa l’om co la creida?
Ornamenc
Moles
Cocoi
A che servìel pa l telé?
A fèr teila
A fèr lèna
A filèr
Chi erel pa che fajea teila?
La femenes
I omegn e la femenes
La femenes e i bec
 
   
Che él pa stat troà anter i resć di Pigui?
Mures a sech, pel de besties, copes de creida
N bracialet, peisc de telé, cocoi de creida
Pontes de lancia, n grazadoi de selesc, moles
Che ne fèjel pa entener l bracialet troà sui Pigui?
Che enlouta la jent la era rica
Che enlouta la jent saea coltivèr
Che enlouta la jent se rencurèa
Che ne fèjel pa entener amò l bracialet troà sui Pigui?
Che enlouta jìa de moda i bracialec
Che i metèi valea più che la pera
Che enlouta la jent saea lurèr fora i metèi
Che ne fèjel pa entener amò l bracialet troà sui Pigui?
Che la jent del post aea raporc co la jent foravìa
Che la jent del post jìa al mèr
Che la jent del post baratèa bracialec
 
   
Co ereles pa fates la cèses?
De sasc col cuert de legn
De sasc e legn col cuert de stram
De stram e de legn
Co ereles pa fates la cèses daìte?
L’era n post per la besties e la cèsa da fech
L’era na cambra per dormir e una olache stajea la besties
La besties stajea te cèsa da fech
Perché erel pa de stram l cuert?
Per se parèr dal freit e da la pievia
Percheche l’era più sorì l fèr de stram che de legn
Per fèr più piajegola la cèsa
 
   
Perché arlevèel pa feides e ciaures l’om?
Per aer cèrn, lèna e lat
Per jir a la ciacia
Per se sciudèr
 
   
Che ne fèjela pa entener la mola troèda sun Col di Pigui?
Che l’om coltivèa la bièves
Che l’om lurèa fora la peres
Che l’om saea che che l’era na mola
A che servìela pa la mola?
Per fèr fech
Per majenèr
Per fèr da magnèr
Co vegnìela pa durèda la mola?
Se metea ite l stram e l legn e se ge dajea fech
Se metea ite la cèrn o l lat e se i chejea
Se metea ite i grans e se i sfregolèa con n sas
 
   
Perché vegnìela pa cheta la creida?
Percheche la creida cogn esser cheta
Percheche la doventèa più staifa
Percheche la tegnìa l ciaut al onch

A che servìei pa i vajoi e la copes de creida?

A meter ite la bièves e la magnadiva
A jir a tor legna
A meter ite la massarìes
 
   
Che él pa stat troà amò sun Col di Pigui?
Na teila de cèvena
N guant de lèna
Peisc da telé
 
   
Coluns erei pa i materièi che i durèa a fèr teila te Fascia?
Lèna e cèvena
Lèna e lin
Lin e bombèsc