Open menu

MLAD Mediateca Ladina

Piattaforma per la diffusione della lingua ladina

Istitut Cultural Ladin Scola Ladina de Fascia Regione Autonoma Trentino-Alto Adige/Südtirol
homepage » Oujes » Lis dal Vera » Bater la manes

Oujes

Bater la manesBio

5_Bater la manes.pdf

Donca ades la manes les on portèdes te tobià. Dapò canche l’é de november, perché chi egn i aea n muge da fèr: de otober l’era da jir a fen sa mont, l’era da menèr legna, 1’era da tor sù pomes… dunque dant da de november no se scomenzèa te tobià. Dapò se se injignèa un sté, chela mesura che mesura n sté, dapò se metea sù na roda, una de chela rodes dei cères, ma l’era aposta na roda per bater; e dapò se petèa jù la manes ju de palancin e dapò na femena ciapèa chesta manes e la faja coscita ju per la roda. Per lo più la femenes cognea fèr chel lavoro. E dapò vegnìa fora 1 gran, noe. 
Dapò bon. Dapò se les metea da na pèrt; dapò canche l’era n muie de paa d’intorn a chesta bièva se cognea tor l restel e trèr jù la paa da una pèrt belimpont; e dapò la manes se les metea sù, chestes batudes, de retorn sun palancin. Dapò se tirèa cà chesta bièva, se la metea bel via per aa, distesa, pò se ciapèa chi frei e se la cognea scodèr, ge dèr tant fin che va via duta chela restes! Dapodò se la cognea draèr, col dré, che vaghe jù la bièva demò, e reste sù i strames e coscita, perché a ventolèr no se podea aer massa roba. E dapò dò che la era draèda se ciapèa l molin da vent e se la metea sù e se ventolèa jù; dapò la paa va da una pèrt e 1 gran da  l’autra e, e dapò bon. 
Dapodò canche l’era che se aea fat chest, i dijea “bater la ponta”, noe. Canche l’era più tèrt se petèa jù sta manes indò de retorn; se les desleèa, se les metea te aa, perché chi egn l’era miseria, i vardèa de trèr fora dut che che i podea. Dapò se les ferlèa indò con chi frei, o se no ence coi bachec, injenegions, con un bachet su dret a ge dèr coscita: se jìa a tor un baranchie (i baranchies i tolea, perché i era…, che i se lascèa) e dapò se ferlèa; dapodò se fajea la cheves, se jìa come che aon fat l’an passà a tòr sù chest stram, e se ciolèa de gran mana grosses: i ge dijea la cheves. Dapò cheles se les metea indò de retorn sun palancin. E dapò bon, coscita se fajea.