Open menu

MLAD Mediateca Ladina

Piattaforma per la diffusione della lingua ladina

Istitut Cultural Ladin Scola Ladina de Fascia Regione Autonoma Trentino-Alto Adige/Südtirol
homepage » Oujes » Lis dal Vera » Jir a fen sa mont

Oujes

Jir a fen sa montBio

2_Jir a fen sa mont.pdf

Ja cèsa l’era dut ciampes, dapò i cognea jir sa mont a seèr. Dapò cassù, sun Col de Cuch e sa Fredarola e, e dapò fòra Lavazei, i ge dijea, sa Frainata; dapò ite per Fedaa e, e i jìa a seèr duc sa mont, i cognea seèr dut!
Ei. I fajea muges, ma de bie muges, chi che saea i fèr i li fajea bie, che l’èga l parea che la degoressa jù còme sun n tet. Dapò canche se cognea i trèr jù a tobià, per no portèr l fegn sun cef tant lontan e a riva, i fajea muges de fegn. Pò se metea na corda, coscita, se fajea doi bujes e se metea la corda, se spenjea chest muge coi piesc, te de dò. Canche ciutèa la corda se la ciapèa e se la metea in crousc te de dò e se la metea sorajù l muge, e chiò de dant l’era un lincin desche, l’era una spola che se metea ite la corda, se trèa bel dur, dapò se tirèa jù fin ja tobià.
Po tras ló che i lo portèa, i lo cognea tirèr coscita.
No sé se i li trajea jù fin jun sora chel smérgol co la corda, chest no sé; ma scì scì, i li arà cognui tirèr jù. E dapodò i ge dajea e l sutèa jù soul ju per l’argia, ju ju sot a la crepa. Se no, ence via per Fedaa i cognea i trèr jù come che v’é dit, i muges, ju per chi pré de Fedaa. I era lontan, su su, ló che i jìa lontan a seèr, i cognea trèr jù i muges coche v’é dit, co la corda, fin apede cèsa, fin apede tobià, e coscita…
A jir a fen nos levaane semper intorn la does, chiò da Penia, e sin jiane intorn les cater per ruèr sun Fedaa canche l’era da doman intorn les sie o che vegnìa dì, a ciargèr l fen. Dapò se ciargèa l cèr e se tornèa a cèsa da les unesc o coscita. E nos, a jir cassù sa Fredarola sin jiane ben da les sie, o sa Frainata, canche l’era, te cater ores se jìa ben a fen e se vegnìa. Chiò l’era vejin, ma sun Fedaa se metea ot o nef ores. Son ben jita ence gé sun Fedaa a fen, tanta outes. 
E chi da Cianacei? Chi da Cianacei che i aea n pra ite ta lech, ló che l’é chel picol lech de Fedaa, deleìte da la diga: i cognea se partir da la una e i passèa jà ite, co la vaces, dapò i ruèa sun Fedaa che vegnìa dì, apena dì. Pò i ciargèa l cèr e i ruèa jù da les unesc de retorn ja Cianacei, i metea quasi doudesc ores. Dapò se l’era bon temp, pazienza. E se l’era la neif? Se cognea jir te la neif e dapò jir sù sa tobià, e dapò palèr demez la neif, e dapò ciargèr e dapò se cognea meter sot i feres, sot ai palanc: feres torons coscita, ite per sot ai palanc, che i no sluzie massa, e ferèr la rodes e, ge volea pa aer coragio, noe, e dapò vegnir a cèsa.